Özel boşanma sebeplerinden birisi olan akıl hastalığı nedeniyle boşanmanın gerçekleşebilmesi için eşlerden birinin evlilik akdinin gerçekleşmesinden sonra akıl hastalığı teşhisini almış olması gerekmektedir. Evlilik öncesinde bilinen akıl hastalığı daha sonrasında boşanma sebebi olmamaktadır. Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davalarında görevli olan mahkemeler aile mahkemeleri olurken, aile mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde ise asliye hukuk mahkemeleri görev almaktadır.
İçindekiler
Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Davaları Nasıl Görülür?
Akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası açılması davacının iddiasını kanıtlama yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu sebeple de dava dilekçesinin ekinde diğer eşin akıl hastalığı ile ilgili rapora yer verilmesi gerekir.
Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davasını açabilme yetkisine sahip olan eş ise akıl hastası olmayan eş olmaktadır. Çünkü akıl hastası olan eşin fiil ehliyeti bulunmamaktadır. Bu durum mahkeme tarafından resen tespit edilmektedir. Bu sebeple açılan boşanma davalarında davalının takibini davalının yasal temsilcisi tarafından yapılması gerekmektedir.
Davalının vasisinin davayı takip etme sorumluluğunun yerine getirilmesi için ise öncelikle vasi atanmasının yapılması gerekmektedir. Bunun içinde akıl hastası olan eşin ailesinden birisinin vasi olabilmesi için sulh hukuk mahkemesine başvurması gerekir. Sulh hukuk mahkemesinden karar çıkması için de sağlık raporu ile akıl hastalığının ispatlanması gerekmektedir. Bu işlemlerin gerçekleşmesi için ise boşanma davası için başvurulan aile mahkemesi sulh hukuk mahkemesine başvuruda bulunmaktadır. Akıl hastalığı bulunan eşe vasi atanması yapılana kadar ise aile mahkemesi bekletici mesele yapacaktır.
Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma Davası Açabilmek İçin Şartlar Nelerdir?
Akıl hastalığı ile boşanma davasının açılabilmesi için bazı şartların oluşması gerekmektedir.
Eşlerden Birinin Akıl Hastası Olma Şartı
Evlenmeden önce eşlerden birisinin akıl hastası olması durumunda evlenmek mümkün olmaktadır. Ancak akıl hastası olan eşin evliliğe mani bir durumunun olmadığı sağlık raporu ile belgelenmesi gerekir. Evlilik sürecinin sonlandırılması için ise eşlerden birinin akıl hastası olma şartı bulunmaktadır. Ancak bu sebep iyileşmesi mümkün olmayan ve ağır hastalar için geçerli değildir. Bu sebeple de epilepsi ya da AIDS gibi bir hastalığı bulunan eş için geçerli bir boşanma sebebi olmamaktadır. Son olarak akıl zayıflığı olan eşten boşanmak için de akıl hastalığı sebebi kullanılmamaktadır. Eşlerden birinde bulunan akıl hastalığında önemli olan şizofreni ya da paranoya gibi iyileşmesi mümkün olmayan bir akıl hastalığının bulunmasıdır.
Akıl Hastalığı Sebebiyle Evliliğin Çekilmez Hale Gelmesi
Akıl hastalığı nedeniyle boşanmanın gerçekleşmesi için gerekli olan bir diğer şart ise eşlerden birinin yaşadığı akıl hastalığı sebebiyle evliliğin çekilmez bir hal almasıdır. Ancak bu durum göreceli bir konu olduğu için durumun değerlendirmesi hakim tarafından yapılacaktır.
Evlilik hayatının çekilmez olduğunun kanıtları arasında ortak çocukların akıl hastalığı sebebiyle tehlikede olması, akıl hastası olan eşin hastanede yatılı tedavi edilmesi, hastalığın ciddiyeti, akıl hastası olan eşin intihara meyilli olması gibi durumlar yer almaktadır.
Resmi Sağlık Raporunun Bulunması Gerekir
Akıl hastası olduğu iddia edilen eşe akıl hastalığının tanısının konmuş olması ve bu tanının sağlık raporunda yer alması gerekmektedir. Tam teşekküllü bir hastaneden alınması gereken sağlık raporunda ayrıca hastanın düzelemeyeceğine dair bilginin de yer alması gerekmektedir. Sağlık raporunun bulunmaması durumunda iddia kanıtlanamaz. Sağlık raporunun alınması için mahkeme kanalı da kullanılabilinir.
Akıl Hastalığının Sürekliliği
Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davasının açılabilmesi için akıl hastası olan eşin hastalığının tedavi edilemiyor olması gerekmektedir. Eğer akıl hastalığının doğası gereğince ileri bir zamanda düzelme ihtimali bulunuyor ise bu sebebe dayandırılarak boşanma davası açılamaz. Bu sebeple de davalı eşin bir anlık sinir krizi geçirmesi ya da depresyonda olması sebebiyle bu neden kullanılarak boşanma davası açılamaz.
Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma Davasında Süre
Boşanma davası açılmadan önce sebebin iyi bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Aksi halde dava düşecektir. Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davasının açılabilmesi için ise şartların yerine getirilmiş olması gerekmektedir. Şartları sağlanması durumunda ise akıl hastalığı olmayan eş istediği zaman boşanma davası açabilir. Bunun için herhangi bir süre öngörülmemiştir.
Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma Davalarında Nafaka
Akıl hastalığı sebebiyle açılan boşanma davalarında da boşanma sonucunda yoksulluğa düşecek olan eş nafaka talebinde ve ortak çocuklar için de iştirak nafakası talebinde bulunabilir. Belirlenecek nafaka tarafların ekonomik güçleri ve ortak çocukların ihtiyaçları göz önüne alınarak hesaplanacaktır.
Akıl hastalığı bulunan eş genellikle ortak çocukların velayetini alamamaktadır. Ancak bu durum nafaka ödemesinin önüne geçmemektedir. Bu sebeple de akıl hastası olan eş de nafaka ödemekle yükümlü tutulabilir.
Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma Davalarında Tazminat Talep Edilebilir mi?
Genel kural boşanma davalarında kusurlu ya da daha ağır kusurlu olan eşten maddi ve manevi tazminat hakkının bulunmasıdır. Ancak bu durum akıl hastalığı nedeniyle boşanma davalarında geçerli olmamaktadır. Bu sebeple de sağlıklı eş akıl hastası olan eşten maddi ya da manevi tazminat talep edemez.
Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanmada Velayet
Eğer boşanma davasında taraflar uzlaşamazda o zaman mahkeme çocuğun çıkarlarını göz önüne alarak hangi tarafa velayet vereceğine karar vermektedir. Bu durum akıl hastalığı sebebiyle gerçekleşen boşanma davalarında geçerli olmaktadır. Ancak bu sebeple yaşanılan boşanmalarda velayet akıl hastası olan tarafa verilmemektedir. Ancak bu durumun istisnai bir yönü bulunmaktadır. Eğer akıl hastası olan eşin sağlık raporunda çocuğa bakabilecek yeterlilikte olduğu yer alıyor ise o zaman mahkeme çocuğun çıkarlarına göre karar verecektir.
Akıl Hastalığı Sebebiyle Boşanma Davalarında Mal Paylaşımı
Diğer boşanma davalarında da olduğu gibi akıl hastalığı sebebiyle açılan boşanma davalarında da mal paylaşımı davaları ayrı bir dava olarak görülmektedir. Bu davanın açılması için akıl hastası olan eşin vasisi de başvurabilir. Mal paylaşımı davasının sonuçlanması için ise öncelikle boşanma davasının sonuçlanması gerekmektedir. Boşanma gerçekleştikten sonra ise 01.01.2002 yılından önce yapılan evlilikler için mal ayrılığı rejimi uygulanacak, bu tarihten sonra yapılan evliliklerde ise katılma rejimi uygulanacaktır.
Sık Sorulan Sorular
Alzheimer boşanma sebebi olabilir mi?
Alzheimer hastaları zaman içerisinde günlük yaşamlarını etkileyecek kadar unutkan olabilirler. Bu sebeple de akıl hastalığı sebebiyle boşanma davasının açılabilmesi için kanunda öngörülen şartların vuku bulması halinde bu sebebe dayanarak boşanma davası açılabilir.
Bipolar bozukluk boşanma sebebi midir?
Duygu durum bozukluğu olan bipolar sebebiyle boşanma davasının açılabilmesi için kanunda yer alan şartların gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu sebeple de hastalığın tedavi edilemeyeceğinin sağlık raporu ile kanıtlanması ve bipolar bozukluk sebebiyle evlilik hayatının çekilmez bir hal alması gerekmektedir.
Akıl hastası olan bir kişi boşanma davası açabilir mi?
Evlendikten sonra akıl hastası olan kişilerin hangi sebeple olursa olsun boşanma davası açması mümkün değildir. Çünkü akıl hastası olan bireylerin dava açma ehliyetleri bulunmamaktadır. Boşanma davası açıldığında eş akıl hastası olduğunu fark etmeyebilir. Dava süresinde bu durumun ortaya çıkması durumunda ise akıl hastası olan davacını yaptığı tüm işlemler iptal edilmektedir.
Hukuki Konularda Danışmak İçin Bize Ulaşın
Merak ettiğiniz hukuki durumlarla ilgili bize ulaşabilirsiniz.