Kanunda yer alan ve suç sayılan fiillerin işlenmesi halinde suçtan bahsedilmektedir. Ancak bireyin suçlu olarak sayılması için kanunda yer alan ve suç sayılan fiilleri gerçekleştirdiğinin somut olarak kanıtlanması ve hüküm giymesi gerekmektedir. Suçun kanıtlanamaması durumunda ise masumiyet karinesi kapsamına girmektedir.
İçindekiler
Suçta ve Cezada Kanunilik Unsuru
Suçun ilk unsuru suçta ve cezada kanunilik ilkesi olmaktadır. Bu ilke kapsamında kanunda açık bir şekilde belirtilmeyen bir fiilden dolayı ceza verilemez ve güvenlik tedbirleri uygulanamaz.
Cezasız suç olmaz unsuru devletin cezalandırma yetkisinin sınırlandırılmasını sağlamaktadır. Bu sayede bireylerin hak ve özgürlükleri güvence altına olunmuş olur. Diğer bir yandan bireyler hangi fiillerin suç sayıldığını bildikleri için cezayı öngörebilme özgürlüğü sağlamaktadır.
Belirlilik Unsuru
Belirlilik unsurunu tanımı temel olarak kanunda belirlenen ve suç sayılan fiillerin ve cezaların, suçun doğmadan önce var olması gerekliliğidir. Bu sebeple de suçun gerçekleştiği tarihte suç olarak sayılmayan bir fiilin daha sonrasında kanunlarda suç olarak sayılsa dahi geriye dönük işlem yapılamaz.
Bunların yanında belirlilik ilkesi gereği suç olarak varsayılan fiillerin kanunda açıkça yer alması gerekir. Bunun için de kanun maddesinin kolaylıkla anlaşılabilir olması ve herhangi bir çelişki yaratmaması gerekir.
Kıyas Yasağı
Kıyas en temel anlamıyla iki şey denk tutma olarak açıklanmaktadır. Hukuksal anlamda kıyas ise kanunun açıkça suç saymadığı bir eylemin başka bir eylemle benzerlik göstermesi sebebi ile hüküm kurulması olmaktadır ve kıyas yasağı sebebiyle kanunlarımız aykırı bir durumdur. Söz konusu özellikle ceza hukuku olduğunda kanunilik ilkesi gereği son derece sınırlandırıcı bir niteliğe bürünmektedir. Bu sayede hakimlerin suç yaratmasının önüne geçmektedir. Hakimlerin yetkilerini kısıtlandırması sayesinde de bireylerin temel hak ve özgürlüklerini koruma altına almaktadır.
Lehte Kanun İlkesi
Lehe kanun ilkesinin tanımı bireyin fiili gerçekleştirdiği zamanda kanunlarda fiilin suç olarak kabul edilmemesine rağmen daha sonrasında suç olarak kabul edilmesi durumunda bireyin söz konusu fiil sebebiyle cezalandırılmamasıdır. Çünkü hiç kimse kanunda açıkça suç olarak yer almayan fiillerinden dolayı cezalandırılamaz. Bir fiilin kanunlarımızda suç sayılması ve cezalandırılması için fiilin kanunlarda suç olarak açık ve net bir şekilde yer alması gerekmektedir.
Aleyhte olan kanunun geriye yürümezliği kanunlarımızda esas alınmaktadır. Bu sebeple de önceden suç olarak sayılan ama daha sonrasında toplum için zararlı olmadığı için suç kapsamından kaldırılan fiilleri gerçekleştiren kişiler için cezai işlem uygulanamamasıdır. Diğer bir yandan lehte olan kanunun geriye yürümesi mümkün olmaktadır. Bu ilkeye göre suçun işlendiğinde suça öngörülen cezanın ağır olmasından sonra yapılan kanun düzenlemelerinde daha sonrasında daha hafif bir ceza öngörülmesi durumunda daha hafif olan ceza uygulanmaktadır.
Hukuka Aykırılık Unsuru
Söz konusu oluşan suçun sadece ceza hukuku kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir. Çünkü ceza hukukunda suç olarak görülen bir eylem başka bir kanunda hukuk çerçevesi içerisinde yer alabilmektedir. Bu sebeple de fiilin suç olarak sayılabilmesi için hukuka aykırı özellik taşıması gerekmektedir. Diğer bir yandan fiilin hukuka aykırılığı değerlendirilirken sadece ceza yasaları değil hukuk düzeninin tamamınca değerlendirilmesi gerekmektedir.
Hareket ve Netice
Hareketin hukuk düzeninde ki tanımı bir eylemin dış dünyaya etkileri olmaktadır. Bu sebeple de bir fiilin suç olarak sayılması için yapılan fiilin dış dünyayı etkilemesidir. Bu hareketin dış dünyayı etkilemesinde ihmal ya da kasıt olmasının bir önemi bulunmamaktadır. Kasıt yani icrai hareket içerisinde kasten adam öldürme ya da hırsızlık gibi fiiller yer alırken, ihmali davranışlar içerisinde ise yanlışlıkla birini yaralama ya da doktorların tedavideki ihmali sebebiyle hastalarının ölmesi gibi fiiller yer almaktadır.
İlliyet Bağı
Suç unsurlarının sonuncusu ise illiyet bağı olmaktadır. Bu ilke kapsamında hiç kimse işlemediği bir suçtan dolayı cezalandırılamaz. Ayrıca kişinin suç işlemiş sayılması için gerçekleştirdiği eylem ile sonuç arasında bağlantının olması da gerekmektedir. Sonuç ile eylem arasındaki bu bağa aynı zamanda nedensellik bağı adı da verilmektedir. İlliyet bağı tazminat hukukun temel ilkesi olmasının yanı sıra sorumluluğun oluşması için de asli şart olmaktadır. İlliyet bağının sorumluluğun asli şartı olmasından dolayı cezai sorumluluğun da temelini oluşturmaktadır.
Sık Sorulan Sorular
Suçun maddi ve manevi unsurları nelerdir?
Suçun maddi unsurundan kasıt bir insan davranışının varlığıdır. Suçun manevi unsuru ise failin iradesinin zorunlu olmasıdır.
Suçun nitelikli unsurları nelerdir?
Suçun nitelikli hallerinin belirlenebilmesi için suçun nitelik unsurlarını taşıması gerekmektedir. Bu unsurlar içerisinde ise fiil, sonu, fiil ile sonuç arasındaki nedensel ilişki, fail, mağdur ve suçun konusu olmaktadır.
Suçun tipik unsuru nedir?
Suçun tipik unsuru en basit hali ile işlenen bir suçun tam olarak kanunda yer alan suça uygun olmasıdır. Suçun maddi unsur ya da unsurlarının kanunda açıkça belirlenmesi anlamına da gelen suçun tipik unsurunun oluşabilmesi için bir suçun sınırlarının açık bir şekilde belirtilmiş olması gerekmektedir.
Suçun hukuka aykırılık unsuru nedir?
Fiilin hukuk düzeni ile çakışması halinde bulunması durumunda hukuka aykırılık denmektedir. Bu sebeple de fiilin tipe uygun olmasına rağmen hukuka aykırı değil ise o zaman hukuka uygunluk sebeplerinden birini içermesi gerekmektedir.
Suçun subjektif unsurları nelerdir?
Suçun manevi yanı subjektif unsurları teme olarak taksirli ve bilinçli olarak ikiye ayrılmaktadır.
Suçun temel hali nedir?
Suçun temel hali aynı zaman da suç tipi olarak da bilinmektedir.
Normatif unsur nedir?
Özel bir hukuki deerlendirme gerektiren unsurlardan birisi olan normatif unsurun belirlenebilmesi için hakimin tamamlayıcı değer yargısı önemli olmaktadır.
Suçun ön şartı nedir?
Suçun ön şartı doktrinde yer alan bir tartışmadır ve bu özelliği sebebiyle suça teyemmüm eden bazı şartların bulunduğu ileri sürülmektedir. Bu şartların bir kısmı fiilin ön şartları olarak kabul edilirken bir kısmı ise suçun ön şartları olarak kabul edilmektedir.
Suç nasıl oluşur?
Kanunlar tarafından hangi hallerin suç olarak sayılacağı belirtilmiştir. Bu sebeple de gerçekleşen fiilin kanunda yer alan suçların kapsamında olması durumunda suç oluşmuş olur.
Hukuki Konularda Danışmak İçin Bize Ulaşın
Merak ettiğiniz hukuki durumlarla ilgili bize ulaşabilirsiniz.
