Nafakanın kaldırılması davası, maddi durumun değişmesi veya diğer değişen koşulların varlığı durumunda ödenen nafakanın gözden geçirilmesini sağlayan önemli bir hukuki süreçtir.
Aile mahkemeleri tarafından verilen nafaka kararları kesin kararlar içerisinde yer almamaktadır. Bu sebeple de başta nafakanın iptali olmak üzere artırımı ve azaltımı hakkında da dava açılabilmektedir. Ancak bu davaların açılabilmesi için kanunda yer alan şartların sağlanması gerekmektedir.
İçindekiler
Nafaka Kaldırılması Davası Sebepleri
Nafaka yükümlüsü nafakanın kaldırılması ile ilgili şartların oluşması durumunda nafaka kaldırılması davası açma hakkına sahiptir. Genel olarak nafaka alacaklısının artık nafaka almasını gerektirmeyecek ekonomik yeterliliğe ulaşması sayesinde nafaka kaldırılması davası açılmaktadır.
Nafaka kaldırılması davası çekişmeli boşanma davası ile boşanan tarafların yanı sıra anlaşmalı boşanma ile boşanan taraflar için de geçerli olmaktadır. Çünkü Yargıtay tarafların bir an önce boşanmak için aslında kabul etmeyecekleri konuları kabul ederek hazırlanan boşanma protokollerinin maddelerini bağlayıcılığı olmadığına karar vermiştir. Bu sebeple de anlaşmalı boşanma davası ile boşanan çiftler de daha sonrasında nafakanın kaldırılması davasını açabileceği gibi nafakanın artırımı ya da azaltılması davası da açabilirler.
Nafakanın kaldırılması davasının konusu yoksulluk nafakası ise o zaman nafaka alacaklısının ölümü söz konusu olduğunda nafaka yükümlüsünün dava açmasına gerek bulunmamaktadır. Çünkü alacaklının ölmesi halinde nafaka yükümlülüğü kendiliğinden kalkmaktadır.
İştirak nafakası söz konusu olduğunda ise çocuğun reşit olması ya da ölmesi durumunda yine yükümlülük ortadan kalkmaktadır. Bunların dışında nafaka yükümlüsünün nafakanın kaldırılması için başvurabileceği haller içerisinde şunlar yer almaktadır.
- Nafaka alacaklısının işe girmesi,
- Nafaka alacaklısının yoksulluğunun sona ermesi durumunda,
- Nafaka alacaklısının evlenmesi ya da başka birisiyle fiilen evliymiş gibi yaşaması durumunda,
- Nafaka kararının verilmesinde etkili olan sebebin ortadan kalkması durumunda,
Bunların yanında nafaka alacaklısının asgari ücret ile bir işe girmesi durumunda nafaka ödemesinin kaldırılması için sebep oluşturmadığı Yargıtay tarafından karara bağlanmıştır. Çünkü asgari ücret ile çalışmak yoksulluğu ortadan kaldıran bir sebep olmamaktadır. Diğer bir yandan nafaka alacaklısının ya da borçlusunun ekonomik durumlarında değişme söz konusu olduğunda nafaka artırımı ya da azaltılması ile dava açılabilir.
Nafakanın Kaldırılması Davası Nasıl Açılır?
Nafakanın kaldırılması davasının açılabilmesi için nafaka yükümlüsünün ya da avukatının bu talep ile hazırlamış olduğu bir dilekçe ile aile mahkemesine başvurması gerekmektedir. Dava dilekçesinde nafakanın neden kaldırılmasının istendiğine de yer verilmesi gerekmektedir. Bunun yanında dilekçede yer alan iddiaların da kanıtlanması gerekmektedir. Bu sebeple de dava dilekçesinin ekinde iddiayı kanıtlayacak delillere de yer verilmesi gerekmektedir.
Dava dilekçesinin mahkemeye verilmesinin ardından dava ile ilgili harçların ve giderlerin de yatırılması gerekmektedir. Dilekçeler aşamasında nafaka alacaklısına tebligatın yapılıp yapılmadığı ve yapıldıysa bunun usullere uygun bir şekilde gerçekleşip gerçekleşmediğinin de takip edilmesi gerekmektedir.
Nafakanın Kaldırılması Davası Nerede Açılır?
Nafakanın kaldırılması için açılacak dava aile mahkemelerine açılması gerekmektedir. Aile mahkemelerinin her ilçede bulunmaması dolayısıyla aile mahkemesi bulunmayan ilçelerde dava asliye hukuk mahkemelerine açılmaktadır. Farklı bir mahkemeye nafaka kaldırılması davasının açılması durumunda ise görevsizlik sebebiyle dava reddedilecektir.
Nafakanın kaldırılması talebiyle açılan davalarda yer yönünden yetkili mahkeme ise nafaka alacaklısının ikamet ettiği yerde bulunan aile mahkemeleri olmaktadır. Davanın başka bir yerleşim yerinde açılması durumunda ise dava yetkisizlik sebebiyle reddedilecektir.
Nafakanın Kaldırılması Davasına Karşı Dava Açılması
Nafaka alacaklısının kendisine karşı açılan nafakanın kaldırılması davasında haklarını korumak için karşı dava açma hakkı bulunmaktadır. Karşı dava ile nafaka alacaklısı nafakanın kaldırılması talebini reddebileceği gibi nafaka miktarının artırılmasını da talep edebilmektedir.
Karşı davanın açılabilmesi için nafakanın kaldırılması davasının tebligatının nafaka alacaklısının eline ulaştıktan sonra kanunda cevap dilekçesi için belirlenen süre içerisinde karşı davadilekçesini mahkemeye sunması gerekmektedir. Daha sonrasında ise karşı dava harcının ödemesini yapmalıdır. Nafaka alacaklısı karşı dava dilekçesini cevağp dilekçesi ile birlikte mahkemeye sunabileceği gibi ayrı bir dava olarak da mahkemeye başvurabilir.
Karşı davanın açılması durumunda ise dava ile ilgili tebligat nafaka yükümlüsüne bildirilecektir. Belirli süreler içerisinde gerçekleşmesi gereken dilekçeler aşamasında süreler dikkat etmemek hak kayıplarının yaşanmasına neden olmaktadır.
Nafakanın Kaldırılması Davasında Harç Ne Kadardır?
Her mahkemede olduğu gibi nafakanın kaldırılması için dava açıldığında da mahkemeye harç ödemesinin yapılması gerekmektedir. Matbu ve nispi harç olarak ikiye ayrılan harçlar, nafakanın kaldırılması davasında nispi olarak uygulanmaktadır. Nispi harçlar davanın değerine göre belirlenen harçlar olmaktadır. Bu sebeple de nafakanın kaldırılması davasında yatırılacak olan harç ödenmesi gereken yıllık nafaka tutarının üzerinden hesaplanmaktadır. Dava dilekçesinin verilmesine rağmen gerekli harçların yatırılmaması durumunda ise hukuki kayıplara sebep olmaktadır.
Nafakanın kaldırılması Davasında Yargılama Usulü
Nafakaya ait tüm davalar basit usul yargılamaya tabi olan davalar olmaktadır. Bu sebeple de nafakanın kaldırılması davası da basit usul ile yargılama yapılan davalardan birisi olmaktadır. Basit usul dilekçeler aşamasının daha kısa olması ve duruşma sayısındaki kısıtlama sebebiyle yazışma usulü davalara göre daha kısa sürmektedir.
Nafakanın kaldırılması davasında dilekçe aşaması dava dilekçesi ile cevap dilekçesinden oluşmaktadır. Bunun yanında nafakanın kaldırılması talebi ile açılan davalarda en fazla 2 duruşma yapılabilmektedir.
Sık Sorulan Sorular
Nafakanın kaldırılması nasıl kesinleşir?
Nafaka ödemesinin son bulması için nafakanın kaldırılması kararının kesinleşmesi gerekmektedir. Bunun için de aile mahkemesi tarafından gerekçeli kararın her iki tarafa da tebliğ edilmesi ve itiraz süresinin bitmesi gerekmektedir.
İştirak nafakasını kaldırılması nasıl olur?
İştirak nafakasının sona erdirilmesi için dava açılamaz. Ancak çocuğun velayetinin nafaka yükümlüsüne geçmesi, çocuğun 18 yaşını doldurması veya ölmesi durumunda yükümlülük kendiliğinden ortadan kalkacaktır.
Yeniden evlenmenin nafakanın kaldırılmasındaki yeri nedir?
Yoksulluk nafakasına hak kazanan tarafın yeniden evlenmesi durumunda nafakanın kaldırılması istemiyle dava açılabilir. Çünkü yoksulluk nafakası alan tarafın evlenmesi ile birlikte yoksulluk durumu ortadan kalkacaktır.
Nafakanın kaldırılmasında istinaf sınırı nedir?
Mahkemenin vermiş olduğu karara itiraz ermek için her yıl düzenli olarak belirlenen istinaf parasal sınırının aşılması gerekmektedir. Bu sınır yıllık nafaka ödemesinin toplamı esas alınarak hesaplanmaktadır.
Nafakanın kaldırılması kararının kesinleşmesi gerekir mi?
Mahkeme tarafından verilen nafaka kararının icralarının gerçekleşebilmesi için kararın kesinleşmesi gerekmektedir. Bunun için ise gerekçeli kararın taraflara ibraz edilmesinden sonra başlayan itiraz süresinin dolması ile mümkün olmaktadır.
Nafakanın kaldırılma sebepleri nelerdir?
Yoksulluk nafakası alan tarafın yeniden evlenmesi, fiilen evli gibi bir hayat sürmesi, babasından emekli aylığı alması ya da başka bir yerden gelirinin bulunması gibi durumlar nafakanın kaldırılması davası için gerekli sebepler olmaktadır.
Nafakanın kaldırılma sebepleri nelerdir?
Yoksulluk nafakası alan tarafın yeniden evlenmesi, fiilen evli gibi bir hayat sürmesi, babasından emekli aylığı alması ya da başka bir yerden gelirinin bulunması gibi durumlar nafakanın kaldırılması davası için gerekli sebepler olmaktadır.
Nafakanın kaldırılması davasında yetkili ve görevli mahkeme kimdir?
Nafakanın kaldırılması davaları aile mahkemelerinde görülmektedir. Yer yönünden yetkili mahkemeler ise nafaka alacaklısının ikamet ettiği yerde bulunan mahkemeler olmaktadır.
Nafakanın kaldırılması davası nasıl olur?
Nafakanın kaldırılması davası basit usul yargılama sistemine sahip olduğundan dilekçe aşaması dava dilekçesi ve cevap dilekçesinden oluşmaktadır. Genellikle dosya üzerinden karar verilmesinin yanında duruşma günü de belirlenebilmektedir. Ancak duruşma sayısı 2 ile sınırlı olmaktadır.
Hukuki Konularda Danışmak İçin Bize Ulaşın
Merak ettiğiniz hukuki durumlarla ilgili bize ulaşabilirsiniz.
